Oasen

Wat is een oase?
Een oase is een gebied in de woestijn waar water landbouw en dus ook de aanwezigheid van mensen mogelijk heeft gemaakt. De toegang die je hebt tot het water kan op verschillende manieren palatsvinden. Dat is meteen ook de reden waarom er een onderverdeling in soorten oasen wordt gemaakt. We onderscheiden vier verschillende soorten:

1.) Rivieroasen
Bij rivieroasen wordt het land aan weerszijden van een rivier bevloeid met behulp van kanalen en zijkanalen. Deze tappen bovenstrooms water af en worden vervolgens onder een klein verval naar de landbouwgrond geleid.

2.) Grondwateroasen
Bij grondwateroasen wordt water met onderaardse kanalen uit hoger gelegen gebieden aangevoerd. Waar het water vervolgens aan de oppervlakte komt wordt het land bevloeid. Er is echter nog een andere vorm van grondwateroasen, namelijk een zogenaamde ghout. Bij een ghout wordt een groot gat in de grond gegraven, tot aan het grondwater. Op die plaats worden vervolgens gewassen verbouwd.

3.) Artesische bronoasen
Bij een natuurlijke bron wordt gebruik gemaakt van het uittredende water om het land te bevloeien.

4.) Aquiferoasen
Bij aquiferoasen wordt het fossiele water uit een diepe waterhoudende laag aangeboord en vervolgens gebruikt om het land te irrigeren. Dit gebeurt vanuit een bepaald centraal punt, zodat het geïrrigeerde terrein een cirkelvorm aanneemt. Een groot nadeel is de eindigheid van deze bron. Dit komt doordat de aquifer niet of slechts zeer langzaam wordt aangevuld.

Het gaat slecht met de oasen
Sinds de jaren '70 gaat het steeds slechter en slechter met de oasen op onze wereld. Vroeger waren oasen bloeiende culturen en rijke centra van handel, maar tegenwoordig lijden de oasen onder milieukundige en sociaaleconomische problemen. Deze "teloorgang" heeft een aantal oorzaken:

1.) De karavaanroutes zoals we deze steeds zien opduiken in oude historische films en waar de oasen veel van hun handel mee dreven worden vandaag de dag steeds minder en minder gebruikt. Op deze manier gaat de kruispuntfunctie verloren en gaan ook de inkomsten omlaag.

2.) De tweede meest voor de hand liggende reden is de toename van de droogte. Hierdoor raakt het fossiele water uitgeput en rukt de woestijn op.

3.) De achteruitgang van de voor oasen zo typische dadelpalm als hoofdcultuur door verandering van eetgewoonten en door Bayoud. Bayoud is een zeer agressieve plantenziekte.

4.) De gezondheidszorg is de laatste jaren in de oasen aanzienlijk toegenomen. Dit heeft echter als "nadeel" dat de bevolkingsgroei stijgt en zo de druk op de grond aanzienlijk toeneemt.

5.) Sedentarisatie in de oasen van nomadenvolken uit het omliggende gebied zorgen voor een verdere stijging van de druk op de grond.

Bekende voorbeelden van oasen
Bekende voorbeelden van oasen zijn bijvoorbeeld de Nijl in Oost-Afrika, de Dra en de Tafilalt in Marokko en de Palmyra in Syrië.